Wanneer je meer dan twee ouders hebt
Meerouderschap is een belangrijke basisgedachte bij adoptie. Het betekent dat meer dan één of twee ouders of opvoedende figuren in het leven van de kinderen en jongeren belangrijk zijn en het maakt het mogelijk om alle betrokken partijen binnen adoptie te erkennen, indien zij dat wensen en met de nuance dat elke situatie individueel bekeken wordt.
Hoe ziet meerouderschap binnen adoptie er in de praktijk uit? Als er vanaf of kort na de adoptie contact ontstaat tussen adoptieouders, geadopteerde en eerste ouders, hoe krijgt dit dan vorm? En hoe beleeft iedereen dit? In deze verhalenbundel getuigen verschillende adoptiebetrokkenen over hun ‘open adoptie’.
Het verhaal van Alexandra
Ik ben Alexandra en ik kom uit de Dominicaanse Republiek.
In de Dominicaanse Republiek had ik een onveilige gezinssituatie. Mijn vader had een alcoholverslaving. We waren nooit op ons gemak. We hadden vaak geen eten, amper kleren en we sliepen met vijf in één bed. We waren met negen kinderen thuis. Zelf weet ik niet de hoeveelste geborene ik was.
Ik heb een broer verloren en mijn kleinere zus ook haar tweelingbroer. Later toen ik al in België was, is mijn oudste broer doodgeschoten op zijn werk. Dat was heel pittig voor mij. Ik kon het niet vatten dat zo’n dingen zo ver gebeuren. Ook al kende ik hem niet goed, hij blijft mijn broer. Ik was nog heel klein toen. Ik herinner me dat ik op school zat en dat ik aan het wenen was. Toen zei iemand: ‘Ik wist niet dat jij gevoelens had?’ Dat ga ik nooit vergeten.
Naar België
Mijn biologische mama kon niet voor mij zorgen. Op mijn vijfde leerde ik mijn adoptiemama kennen op straat. Twee jaar woonden we samen in de Dominicaanse Republiek. Ze had geen kinderen en een vriend die in België woonde. Toen ik zeven was, ging ik met haar mee naar België. Haar vriend wilde niks met mij te maken hebben. Die deed alsof ik niet bestond, ik groeide op waarbij ik elke dag afgewezen werd.
Mijn biologische moeder vond het goed dat er een vrouw uit een ander land mij wou adopteren. Ze zag er een betere toekomst in voor mij, maar ook voor zichzelf. Voor haar was dit een uitweg om te ontsnappen uit de armoede. Ik vind het moeilijk, omdat zij daar een andere perceptie van hebben. In de realiteit is dat niet zo.
Contact met biologische familie
Contact met mijn biologische familie is vaak moeilijk. Er is een evolutie geweest. We hebben hen altijd financieel geholpen, wat voor mij ook vanzelfsprekend was. Ze leven in armoede. Mijn biologische moeder verwacht veel van mij, dus we zijn wel geëvolueerd naar wat structuur.
Los van het financiële had ik ook het emotionele aspect om mee om te gaan. Ik voel veel boosheid en woede naar mijn biologische mama. Ik neem het haar kwalijk dat ze me liet meenemen met een wildvreemde.
Ik ben kwaad op mijn moeder dat ze mij dat heeft aangedaan. Ik voelde mij hier in België niet thuis. Mensen zeiden tegen me dat ik terug moest gaan naar mijn land, terwijl ik hier zelf ook helemaal niet wil zijn.
Nu is het contact met mijn biologische moeder beter. Ik heb een manier gevonden om haar toch toe te laten. Nu videobellen we soms.
Ik denk dat ik het contact voor mezelf goed heb aangepakt. Ik ben blij over de evolutie die we hebben doorgemaakt. Ik moet ook wel bekennen dat ik hen echt als mijn familie zie. Het ontroert mij als ik mijn broer hoor. Lang heb ik mijn gevoelens weggeduwd, omdat dit heel pijnlijk was.
Met mijn adoptiemama heb ik het niet over het contact dat ik heb met mijn biologische familie, maar ik vermoed niet dat ze daar moeite mee heeft. Ze steunde mij ook toen ik twee maanden naar de Dominicaanse Republiek ging.
Roots en identiteit
Mij adoptiemama deed haar best om mijn roots een plaats te geven. Dat apprecieer ik. Ze heeft wel nooit genoeg stilgestaan bij de impact van geadopteerd zijn. Grote familiefeesten in België waren voor mij de hel. Ik moest mij altijd zo enorm goed gedragen. Ik had het gevoel dat ik anders was en dat ze met een vergrootglas naar mij keken. Dat was confronterend. Ook omdat ik fysiek helemaal niet op hen leek.
Het contact met mijn biologische familie was voor mij een meerwaarde, omdat mijn identiteit daar ligt. Ik voel me Dominicaanse. Het maakt me zot om mij te schikken naar de Belgische verwachtingen en maatschappij. Toen ik nadacht over mijn eigenheid, besefte ik dat die gelinkt is aan de Dominicaanse cultuur. Ik heb er veel dingen mee gemeen. Wie ik ben, mijn energie… In de Dominicaanse Republiek heb ik een ander thuisgevoel waar ik ongedwongen mijzelf kan zijn.
Twee mama’s
Ik heb altijd twee mama’s gehad. Mijn adoptiemama heeft dat ook benadrukt. Ze was hier heel open over. Dat voelde dubbel, want het zijn twee andere werelden. Het is moeilijk om dit te rijmen. Ik probeerde vaak mijn roots weg te steken. Kerst, nieuwjaar en mijn verjaardag zijn heel moeilijke dagen. Ik ken mijn biologische moeder wel en ben daar dankbaar voor, maar op die momenten zou ik daar willen zijn.
De boosheid is niet weg, maar nu neem ik actie om hiermee aan de slag te gaan. De boosheid van dat afgewezen kind blijft aanwezig. De scheiding en het contrast is enorm lastig. Ik rijd hier rond in een Mercedes Benz, terwijl mijn moeder amper iets eten heeft.
Mij adoptiemama is mijn steun en toeverlaat. Ze is mijn alles en het enige bewijs dat ik mensen kan vertrouwen. Ze heeft met mij veel meegemaakt, ik riep dat ze een slechte moeder was, en toch blijft ze er voor mij.
Ondanks het feit dat ik het grootste deel van mijn leven doorbracht bij mijn adoptiemoeder, noem ik haar nog steeds bij haar voornaam en noem ik mijn biologische moeder ‘mama’. Zelf ben ik minder loyaal naar mijn adoptiemama toe en voel ik me soms schuldig tegenover haar omdat ik haar niet ‘mama’ noem.
Zelf bepalen
Voor mij zijn er binnen open adoptie en het feit dat ik meerdere ouders heb, geen grenzen. Dit is iets individueel. Als je geadopteerd bent, heb je al een moeilijke situatie met weinig zelfbeschikking. Zelf bepalen is van enorm groot belang. Ik vind het leuk om voor mezelf te kiezen en om contact te zoeken met mijn biologische ouders.
Ook voor jezelf grenzen stellen is noodzakelijk, zowel emotioneel als financieel. Het is belangrijk om te kijken wat draaglijk is, want je bent natuurlijk heel loyaal naar je biologische familie. Een balans zoeken is belangrijk.
Jezelf de kans geven om te rouwen is ook van belang. Ik heb dit te weinig gedaan. Weet dat het oké is en dat je mag rouwen. Laat het rouwproces toe.
Ik geloof dat het soms nooit een plek krijgt. Het heeft een impact op je leven en je moet het toelaten. Met de emotionele kant wordt vaak niet genoeg rekening gehouden. Voor mij was dat hard zoeken naar contact, nabijheid en afstand.
Deel je ook graag jouw ervaring met open adoptie? We zoeken nog naar getuigenissen van eerste/geboorteouders. Interesse? Mail naar kristien.wouters@steunpuntadoptie.be.
Alexandra's verhaal is het laatste uit de reeks open adoptie. Wil je meer verhalen zoals deze lezen? Check dan het verhaal van Whitney, Fien, Frank, of Eunique.