"Zoektochten zijn emotioneel gigantische rollercoasters" | Het verhaal van Subhadra

"Ik heb altijd de behoefte gehad om die connectie met India te hebben"

Ik ben geadopteerd in 1980 toen ik net geen twee jaar was. Ondertussen woon ik dus al heel lang in België. Op school was ik de enige persoon van Indische afkomst. Daarna verhuisden we en woonden er nog drie andere Indische geadopteerden in onze straat. We waren erg hecht en zochten vaak steun bij elkaar.

Ik heb altijd de behoefte gehad om die connectie met India te hebben. Veertig jaar geleden was informatie over India schaars. Wat je las in de krant, was meestal negatief. Vanaf mijn tiende begon ik krantenartikels over India te verzamelen. Ik was geïnteresseerd in alles wat te maken had met India. Rond mijn zestiende begon ik met zoeken. Ik kocht een atlas om te kijken uit welke streek ik afkomstig was en vroeg informatie op bij het adoptiebureau.

Uiteindelijk besliste ik om toerisme te studeren. In het derde jaar moesten we een eindwerk maken en ik wist gelijk dat ik over India zou schrijven. De bedoeling was dat je daar dan ook effectief naartoe ging. Mijn adoptieouders waren niet zo enthousiast. Het lag gevoelig. Ik heb de reis dan ook grotendeels zelf betaald, maar het lukte om te gaan. Samen met mijn vriend - ondertussen mijn echtgenoot - trok ik drie weken rond in India.

Na mijn studies startte ik bij een reisorganisatie die ook reizen naar India organiseerde. Geen rootsreizen, wel toeristische reizen, maar dat lanceerde me in alles wat met India te maken had. Toerisme is een sector met ups-and-downs. Na de aanslagen op 9/11 kregen veel mensen in de reissector hun ontslag. Ik heb eerst nog op een aantal andere locaties gewerkt en ging nadien bijna 9 jaar in de energiesector aan de slag. Die job was dus helemaal anders, maar de voeling met India bleef. Ik ging er ook regelmatig terug.

"Ik wist dat ik niet van Calcutta afkomstig was, maar ook niet van waar dan wel"

Mijn eerste reizen naar India waren geen echte rootsreizen. Daar was ik niet klaar voor. Pas tijdens mijn derde reis in 2005 ging ik naar Calcutta. Volgens mijn papieren was ik daar geboren. Ik bezocht het weeshuis van Calcutta, maar de informatie die ik er kreeg was vaag. Ik kreeg wel wat gegevens en foto's die mijn adoptieouders hadden opgestuurd, maar dat was zeer beperkt.

Meestal was het zo dat kinderen naar een grote stad gebracht werden zoals Calcutta of New Delhi, omdat daar het hooggerechtshof zat van waaruit de adopties gebeurde. Ik wist dus dat ik niet echt van Calcutta afkomstig was, maar ik wist ook niet goed van waar dan wel. Ik zou drie maanden in Calcutta gewoond hebben en ervoor in een weeshuis in de deelstaat Chhattisgarh in Centraal-India. Die regio is niet evident om te bereiken, dus het kwam er niet van om naar daar te gaan.

Mijn man reisde vaak mee naar India. Die thesisreis was onze eerste relatietest. Ik ken hem van kleins af aan. Hij is opgevangen in een pleeggezin. Pleegzorg en adoptie zijn niet hetzelfde, maar ook hij groeide niet op bij zijn eigen ouders. Dat zorgt voor begrip. Mijn man heeft bijvoorbeeld nooit gezegd dat ik mijn familie niet mag gaan zoeken. We komen uit gelijkaardige situaties en vinden daardoor steun bij elkaar.

"Voor mij was het logisch dat ik me ging focussen op India"

Na negen jaar in de energiesector begon ik toerisme te missen. Ik gaf eerst nog twee jaar les als leerkracht toerisme en in 2015 startte ik mijn eigen reisorganisatie. Reisorganisaties werken vaak gespecialiseerd en voor mij was het logisch dat ik me ging focussen op India.

Veel mensen vroegen zich af of het wel ging lukken: er waren al veel reisorganisaties die India aanboden en de vooroordelen die bestonden over India zouden het niet gemakkelijker maken. Daar zag ik juist een kans. Mensen zeiden dat India een vuil land was, terwijl ik dat zelf nooit zo ervaren heb. Oké, het is anders dan België, maar hier zijn er ook uitdagingen. Voor mij is India een heel gevarieerd en divers land. Het werd mijn missie om dat aan reizigers mee te geven.

Omdat ik de vraag kreeg, begon ik rootsreizen te organiseren voor Indisch geadopteerden die hun land en streek van herkomst wilden leren kennen. Ondertussen bied ik dat type van reizen niet meer aan en focus ik meer op het organiseren van belevenisreizen naar India, maar ik kwam zo wel in contact met heel veel geadopteerden, adoptiebetrokkenen en organisaties die eraan gelinkt zijn.

"Ik wil weten of ik van daar afkomstig ben of niet"

Voor mijn werk sprak ik zeer geregeld met mensen uit India. Dan kwam telkens de vraag: vanwaar ben je afkomstig? Als ik zei dat ik van Centraal-India afkomstig ben, kreeg ik vaak de reactie dat dat niet kan. Ik zag er helemaal niet zo uit en mijn naam was ook niet van die regio. Ik zou van het zuiden afkomstig zijn. Gedurende een paar jaar kreeg ik die boodschap voortdurend te horen. Op een bepaald moment zei ik tegen mijn man: "Nu wil ik echt naar daar, naar dat ander weeshuis in Chhattisgarh. Ik wil weten of ik van daar afkomstig ben of niet, want iedereen spreekt me erover aan."

Net voor de coronapandemie in december 2019 gingen we naar Chhattisgarh. De zusters daar zeiden direct: "Natuurlijk ben jij niet van hier. Jij bent van Kerala, het zuiden van India." Daar werd het dus officieel bevestigd. Omdat ik al vermoedde dat ik wel degelijk van het zuiden afkomstig was, had ik de reis zo gepland dat we erna meteen naar Kerala zouden gaan.

Ik was al eerder in Kerala geweest in 2000 voor een werkreis en had toen een gevoel ervaren dat ik niet kon beschrijven. Ik voelde me daar heel gelukkig. Nu besef ik wat de link was, maar op dat moment niet. Als ik nu naar Kerala ga, is het overduidelijk dat ik van daar ben en dat geeft mij een heel goed gevoel. Kerala en Calcutta liggen 3000 km uit elkaar. Voor mij was het echt belangrijk om te weten van welke regio ik afkomstig was.

"Eén bepaald gebouw trok me heel sterk aan"

Tijdens de reizen die ik met geadopteerden deed, was me opgevallen dat vele geadopteerden bij een bepaalde stad of regio een thuisgevoel ervaren. De meeste hadden in meerdere steden of weeshuizen verbleven en meestal bezochten ze de verschillende locaties. Sommigen voelden een connectie met een bepaalde plek, maar niet met een andere.

Bij mezelf klopte dat ook. Bij Calcutta voelde ik niets, terwijl één bepaald gebouw in het weeshuis in Chhattisgarh mij heel sterk aantrok. Achteraf bleken het de vroegere slaapvertrekken te zijn. Ondanks het feit dat ik daar niet zo lang woonde, voelde ik toch die connectie. Dat was iets bekend van vroeger.

Dat je gevoel sterker is dan wat je papieren ook zeggen, zorgt natuurlijk voor twijfel, want wat moet je dan geloven? Kinderen werden uit een bepaalde stad geadopteerd en dan werd die stad genoteerd als hun geboorteplaats. Of moeders reisden honderden kilometers om te bevallen waardoor die stad op je identiteitskaart werd gezet en niet de stad waarvan je echt afkomstig was. Dat maakt zoeken heel moeilijk, zowel voor geadopteerden als families die zoeken naar hun kind dat geadopteerd werd.

"Mijn familie heeft nog gezocht naar mij"

Toen ik in 2005 naar Calcutta ging, gaf het weeshuis me bijna geen informatie. Tegenwoordig is men meer open in India en geven ze wel informatie. Daarom nam ik vorig jaar opnieuw contact op met het weeshuis. Het weeshuis gaf dan inderdaad details vrij over mezelf, mijn ouders en mijn tante en nonkel die mij hebben afgestaan.

Zonder mijn medeweten is iemand die rootszoektochten doet op zoek gegaan naar mijn familie en die persoon heeft mijn familie effectief gevonden. Ik had vroeger al eens een DNA-test gedaan en volgens de databank is er een 100% match. Ik vind dat wel moeilijk. Ik heb daar niet om gevraagd en nu wil die persoon ook geld voor de informatie die er gevonden is.

Iets wat ik wel te weten kwam, is dat mijn familie blijkbaar nog naar mij gezocht heeft. Ze hadden financiële problemen en dachten dat ze mij later terug konden halen in het weeshuis. Ik kan me voorstellen dat dat zo is gebeurd, maar weet niet in hoeverre alle informatie uit die bron klopt. Er zijn nog heel veel gaten en op dit moment heb ik geen behoefte om het uit te zoeken. Mijn ouders zijn allebei overleden, dat wist ik, dus het volledige verhaal en het hoe en waarom valt ook niet meer te controleren.

Het was wel heel heftig, want het is allemaal op een maand gebeurd. Uit zelfbescherming laat ik het voorlopig zo. Zoektochten zijn emotioneel gigantische rollercoasters waarvan je niet weet wat het teweegbrengt en waar het eindigt. Ik heb veel geadopteerde vrienden en vriendinnen en weet van hen dat het dubbele en complexe verhalen kunnen zijn. Het heeft altijd een impact.

Voor mij is het ook heel dubbel om te weten dat ik blijkbaar niet ben afgestaan met de bedoeling om geadopteerd te worden, maar op dit moment ben ik klaar om het los te laten. Als ik er verder in wil gaan, zet ik mijn eigen netwerk in om informatie te bekomen.

"Ik vind het belangrijk dat ik nu mijn stem laat horen"

Ik zat altijd met de vraag: ben ik nu Belgisch of Indisch? Mijn werk heeft me een soort van evenwicht gebracht. Door altijd naar India te gaan, ook al is het werkgerelateerd, is die vraag gemakkelijker geworden. Ik vind mezelf eerder Indisch-Belgisch dan één van de twee. Ik woon hier al zo lang en bouwde hier een leven op, maar ik ben fier op mijn roots. Door mijn job kan ik die connectie met India behouden. Voor mezelf is het fantastisch om het zo te kunnen doen.

Mensen zeggen mij dikwijls: "Je bent een ambassadrice voor India. Jij kan een brug maken tussen de twee culturen." Daar wil ik in de toekomst misschien meer mee doen. Ik heb een unieke achtergrond die zowel in België als India als een extra troef gezien wordt. Daardoor heb ik al bepaalde kansen gekregen die anderen misschien niet zouden krijgen en kan ik zaken bekomen die India en België dichter bij elkaar brengen. Zo was ik onlangs uitgenodigd op een conferentie in het Europees Parlement om te spreken over reizen naar India.

Ik ben er trots op dat ik mijn verleden op een positieve manier heb omgedraaid, dat ik er een positieve twist aan gaf. Niet alle vrouwen krijgen de kans om hun eigen keuzes te maken onder invloed van hun familie of hun partner. Ik kreeg die kans wel en vind het dan ook belangrijk dat ik nu mijn stem laat horen en daarmee anderen kan inspireren.